Na czym polega badanie przyczepności powłok?

Pomiar przyczepności powłok, innymi słowy adhezji (siły połączeń dwóch warstw), wykonywany jest przy pomocy urządzeń zwanych testerami zarysowań. Pomiar dokonywany w ten sposób należy do grupy badań niszczących, dlatego przed przejściem do jego realizacji konieczne jest przygotowanie próbki.

Do badania przyczepności powłok wykorzystuje się wgłębnik diamentowy, który przeciągany jest po powierzchni przygotowanej próbki aż do momentu zerwania powłoki. Siła oddziaływania wgłębnika jest ściśle kontrolowana, oprócz tego istotne dla pomiaru są również odczyty siły tarcia, głębokości penetracji i natężenia emisji akustycznej. Na podstawie tych pomiarów określana jest adhezja oraz obciążenie krytyczne, czyli siła przy której użyciu warstwa oddziela się od podłoża. Dodatkowo badanie można wzbogacić o analizę rysy przy pomocy panoramicznego zdjęcia z mikroskopu optycznego.

Testery zarysowań do badania przyczepności powłok

Testery zarysowań to uniwersalne urządzenia, dzięki którym oprócz badania przyczepności powłok, możliwe jest sprawdzenie odporności na zarysowania, własności sprężyste i plastyczne materiału, twardość konwencjonalną i odporność na pękanie. Wykorzystywanie testerów zarysowań pozwala precyzyjnie określić jakość i właściwości mechaniczne badanych powłok.

Pomiar przyczepności powłok dokonywany jest na warstwach o różnych grubościach. Z tego powodu testery zarysowań dzieli się ze względu na przystosowanie do badania danych grubości. Są to testery zarysowań w skali:

• nano do mierzenia najcieńszych warstw, np. warstw pochodzenia organicznego lub biologicznego, na miękkich podłożach,
• mikro, przeznaczonych do pomiaru grubszych warstw, na różnorodnych podłożach, np. warstwy DLC na podłożach metalicznych,
• makro, umożliwiającym pomiar na przykład grubszych warstw lakierniczych na twardych podłożach.

Pomiarów przyczepności powłok dokonuje się zgodnie z przyjętymi zasadami, które określone są w międzynarodowych normach STM C1624, ISO 20502 i ISO EN 1071. Oprócz nich pod uwagę brane są również wytyczne określone przez osoby zlecające dokonanie pomiarów.