APLIKACJE
Jak i jakie wykonuje się próby w badaniach niszczących?
Badania niszczące to próby wytrzymałościowe, które wykonywane są na specjalnie przygotowanych próbkach. Po przeprowadzonym teście próbki ulegają zniszczeniu lub trwałemu odkształceniu. Na tej podstawie określane są właściwości danego materiału takie jak: twardość, odporność na uderzenia, zginanie i rozciąganie. Do badań niszczących wykorzystywane są specjalne urządzenia, dzięki którym możliwy jest precyzyjny pomiar i określenie cech materiału.
Podczas badań testowana jest jakość samego materiału, jak również wytrzymałość spoin: złącz spawanych, zgrzewanych, lutowanych, klejonych oraz skręcanych. Odpowiednio przygotowana próbka mocowana jest w urządzeniu, które następnie oddziałuje na nią. W zależności od maszyny pomiarowej to oddziaływanie bywa różne. Obok urządzeń mechanicznych, do badań niszczących zalicza się również badania metalograficzne makro- i mikroskopowe.
Jak działają urządzenia do badań niszczących?
Pomiar twardości dokonywany jest na twardościomierzach. Urządzenia wyposażone są w penetrator, który zgłębia się w materiał. Na podstawie użytej do zgłębiania siły i wielkości uszkodzenia określana jest twardość materiału. Testowanie odbywa się różnymi metodami, najbardziej rozpowszechnione są metody Rockwella, Vickersa i Mohsa.
Odporność na uderzenia mierzona jest przy pomocy maszyny udarowej. Jej działanie polega na rytmicznym i długotrwałym uderzaniu/oddziaływaniu na próbkę. W ten sposób symulowana jest rzeczywista sytuacja, w jakiej mogą znaleźć się przedmioty wykonane z danego materiału. Na tej podstawie określana jest ich wytrzymałość w danych warunkach.
Odporność na zginanie możliwa jest do zbadania na maszynach wytrzymałościowych wyposażonych w okrągły trzpień oraz prasę z dwiema podporami próbki. Po wykonaniu testu próbkę należy dokładnie obejrzeć i sprawdzić, czy na materiale nie występują widoczne uszkodzenia, takie jak pęknięcia lub naderwania. W celu określenia cech mierzony jest kąt zagięcia na próbkach, na których nie wystąpiły uszkodzenia.
Odporność na rozciąganie mierzona jest podczas statycznej próby rozciągania na maszynach zwanych zrywkami. Polega ona na rozciąganiu próbki w kierunku osiowym aż do jej zerwania. Odporność określana jest na podstawie prędkości oddziałującej na próbkę.